NIKKOMPETU SABIEX NIRBĦU. ERA ĠDIDA GĦALL-ISPORT MALTI

DOKUMENT TA’ POLITIKA NAZZJONALI GĦALL-ISPORTS.

  1. INTRODUZZJONI

F’Malta kien hemm ħafna pjanijiet u programmi biex jiġi żviluppat l-isport fil-passat u xi wħud minn dawn l-isforzi setgħu, direttament jew indirettament, ħallew il-frott internazzjonalment f’ċertu sport li jintlagħab f’timijiet u fuq bażi individwali. Madankollu dejjem kien hemm l-opinjoni popolari li kienet nieqsa fl-isport:

  1. “Policy” xierqa; u
  2. Ir-riżorsi meħtieġa biex jiġi ffaċilitat l-iżvilupp tal-isport fil-kuntest tan-natura xjentifika, kompetittiva u professjonali li qed tiżdied internazzjonalment.

Din il-“policy” qegħda toffri qafas formali, ħolistiku u sistematiku għall-iżvilupp tal-isport f’Malta. Hija bbażata fuq ir-rikonoxximent tar-rwol importanti li għandu l-isport fil-ħajja tal-individwu, il-komunità, in-nazzjon, ir-reġjun u fid-dinja. Il-“policy” madankollu trid titqies aktar bħala proċess aktar milli bħala prodott finali. Hija tfittex li tiggwida t-teħid ta’ deċiżjonijiet fir-rigward tal-iżvilupp tal-isport peress li se jkun soġġett għal modifika u rfinar b’reazzjoni għar-realtajiet soċjali li qed jinbidlu.

‘Il-prinċipji tal-investiment tagħna se jsaħħu l-eċċellenza, jappoġġjaw it-talent u l-isfidi taħt il-prestazzjoni. Se nistinkaw biex ninvestu r-riżorsi t-tajbin, fl-atleti t-tajbin, għar-raġunijiet it-tajba.’

‘Hu l-irwol tagħna li niżguraw li r-riżorsi disponibbli biex jappoġġjaw lill-atleti Maltin kollha jkunu mmirati biex jimmassimizzaw iċ-ċans tagħhom ta’ suċċess bil-midalji.’

‘L-ambizzjoni tiegħi hi li Malta jkollha vuċi b’saħħitha, rispettata u ta’ appoġġ fl-isport internazzjonali.’

  1. DEFINIZZJONI TAL-ISPORT

Il-“policy” hija bbażata fuq kunċett ta’ sport wiesgħa ħafna li jinkludi kollox peress li tappoġġja d-definizzjoni tiegħu bħala:

“Kull forma ta’ attivitajiet fiżiċi li permezz ta’ parteċipazzjoni każwali jew organizzata jimmiraw li jtejbu l-kundizzjoni fiżika u s-saħħa mentali, jiffurmaw relazzjonijiet soċjali jew jiksbu riżultati f’kompetizzjoni fil-livelli kollha”. (Kunsill tal-Ewropa)

  1. MOTIVAZZJONI

Il-“Policy” Nazzjonali tal-Isport hija bbażata fuq il-prinċipju demokratiku tal-ugwaljanza tal-opportunitajiet u konsegwentement hija waħda li taħseb għaċ-ċittadini kollha tagħna irrispettivament mir-razza, kulur, klassi, sess, età, twemmin, kundizzjoni fiżika jew mentali u żona ta’ residenza. Minħabba l-benefiċċji magħrufa tas-saħħa, soċjali u ekonomiċi li jistgħu jiġu assoċjati mal-parteċipazzjoni fl-isport, tista’ titqies importanti daqs kull attività jew qasam ieħor għall-iżvilupp totali tal-individwu u tas-soċjetà.

L-involviment regolari fl-isport u l-attività fiżika huma fundamentali għas-saħħa fl-istadji kollha tal-ħajja. L-isport jipprovdi ambjent importanti għall-edukazzjoni u s-soċjalizzazzjoni taċ-ċittadini kollha kif ukoll opportunitajiet siewja għat-tgawdija personali, kuntatti soċjali u integrazzjoni. Jikkontribwixxi b’mod fundamentali għall-iżvilupp u ż-żamma ta’ soċjetajiet demokratiċi b’ċittadini attivi u produttivi. L-isport jista’ wkoll ikollu rwol ewlieni fl-ekonomija u joffri potenzjal għall-iżvilupp ekonomiku. Għalhekk huwa imperattiv li l-isport jingħata r-rikonoxximent u r-riżorsi mistħoqqa sabiex jiffaċilita l-kontribut tiegħu għat-tisħiħ tas-soċjetà kollha kemm hi.

  1. IL-VIŻJONI TAGĦNA

Biex tiġi stabbilita istituzzjoni teknikament effiċjenti mgħammra bil-ħaddiema professjonali mixtieqa, riżorsi, apparat sofistikat u faċilitajiet miżmuma tajjeb għall-iżvilupp u l-parteċipazzjoni sportiva.

  1. MISSJONI

Li niżviluppaw is-settur tal-isport fuq klassi mondjali fejn jipprovdi titjib kontinwu fil-kwalità tal-ħajja għaċ-ċittadini kollha sal-punt li Malta tkun rikonoxxuta li laħqet livell eċċellenti.

  1. GĦANIJIET

B’mod konsistenti max-xejriet internazzjonali, il-Politika Nazzjonali tal-Isport tkopri ż-żewġ dimensjonijiet wesgħin tal-isport kontemporanju:

  1. Parteċipazzjoni fl-Isport
  2. Sport ta’ Prestazzjoni Għolja

It-terminu “Parteċipazzjoni fl-Isport” huwa bbażat fuq il-kunċett li fih is-setturi kollha tas-soċjetà – tfal, żgħażagħ, adulti, anzjani u dawk li għandhom sfida speċjali, irrispettivament mis-sess, etniċità jew reliġjon huma mħeġġa biex ikunu involuti fi stil ta’ ħajja attiv. Huwa wieħed mill-pedamenti li fuqu huwa inkwadrat programm ta’ żvilupp sportiv ta’ suċċess. Il-parteċipazzjoni totali fl-isport min-natura tagħha tiffoka fuq l-isport kollu.

Min-naħa l-oħra, it-terminu “Sport ta’ Prestazzjoni Għolja” jirreferi għal: “Sport kompetittiv organizzat skont ir-regoli u l-kundizzjonijiet tal-Federazzjonijiet Internazzjonali u tal-Kumitat Olimpiku fil-livell nazzjonali jew internazzjonali biex jiġu determinati r-rebbieħa”. L-Isport ta’ Prestazzjoni Għolja min-natura tiegħu, għalhekk, għandu t-tendenza li jiffoka fuq sett ta’ atleti professjonali. Fid-dawl tan-natura xjentifika u kompetittiva li qed tiżdied tal-Isport ta’ Prestazzjoni Għolja matul l-aħħar għoxrin sena, il-politika tal-isport trid tagħti konsiderazzjoni speċjali lill-atleti professjonali tagħna jekk iridu jiżviluppaw u jikkompetu b’suċċess fix-xena mondjali.

Il-prinċipji fundamentali tal-“Policy” għalhekk jistgħu jinqabdu fid-dikjarazzjoni:

“Biex Insaħħu Ħajjitna Permezz ta’ Parteċipazzjoni Totali, Taħriġ ta’ Kwalità u Eċċellenza fl-Isport.”

Il-Politika Nazzjonali tal-Isport għandha tfittex li tilħaq l-għanijiet li ġejjin:

  1. Li tiżviluppa l-isports biex isir strument ta’ għaqda nazzjonali.
  2. Iħeġġu l-parteċipazzjoni tal-massa fl-isports u r-rikreazzjoni bil-ħsieb li jintuża l-eżerċizzju għat-titjib tas-saħħa ġenerali u l-kundizzjoni taċ-ċittadini.
  3. Tiżgura li l-isport ikun parti integrali mill-kurrikulu tal-istituzzjonijiet edukattivi fil-livelli kollha (Primarja, sekondarja u terzjarja).
  1. Jiġi żgurat finanzjament adegwat u xieraq tal-isport fil-livelli kollha.
  2. Żvilupp tal-atleti, kowċis, uffiċjali tekniċi, xjentisti tal-isport, prattikanti tal-mediċina sportiva u amministraturi biex ikunu fost l-aqwa fid-dinja.
  3. Jattiraw avvenimenti sportivi internazzjonali ewlenin lejn Malta u jisfruttaw il-benefiċċji tagħhom għat-turiżmu u l-ekonomija.
  4. Nippromwovu l-isport bħala mezz biex jiġġenera l-impjiegi u jinħoloq il-ġid.
  5. Li tagħti opportunità lill-persuni bi sfidi fiżiċi biex jipparteċipaw fl-isport tal-għażla tagħhom.
  6. Tħeġġeġ l-investiment tas-settur privat fl-oqsma kollha tal-isport.
  7. Tiżgura l-użu tat-teknoloġija u l-informatika biex tinġabar kull informazzjoni meħtieġa rigward lis-sport, għall-ippjanar u t-tixrid effettiv tal-informazzjoni.
 
  1. ELEMENTI MAĠĠURI TAL-“POLICY”
    1. Amministrazzjoni u     l-Immaniġġjar

L-organizzazzjoni tal-isport b’suċċess teħtieġ ħiliet u strutturi tal-immaniġġjar effettivi u effiċjenti.

  1. Għajnuniet Finanzjajri / “Sponsorships”

L-għajnuniet finanzjajri u l-isponsorships huma rekwiżiti importanti għall-iżvilupp tal-isport fil-livelli kollha. L-ispejjeż ġenerali relattivament għoljin assoċjati mal-finanzjament ta’ programmi sportivi: ikkampjar, taħriġ u kompetizzjonijiet, ikomplu jxekklu l-iżvilupp tiegħu. Huwa meħtieġ li jitħeġġeġ appoġġ finanzjarju akbar għall-attivitajiet sportivi.

  1. Taħriġ u Żvilupp ta’ Nies tekniċi

Il-Gvern għandu jagħti prijorità lit-taħriġ u l-iżvilupp tal-isports u n-nies biex ikunu jistgħu jtejbu l-ħiliet u l-effiċjenza tagħhom fl-implimentazzjoni tal-programm.

  1. Faċilitajiet u Apparat

Sabiex tiġi ffaċilitata u mħeġġa l-parteċipazzjoni tal-massa fl-isport, il-faċilitajiet huma kunsiderazzjonijiet ewlenin u determinanti għall-iżvilupp tal-isport. Huma jipprovdu programmi adekwati ta’ attivitajiet fiżiċi, rikreazzjoni u kompetizzjoni. Jinfluwenzaw il-parteċipazzjoni pubblika fl-isports u jikkontribwixxu b’mod effettiv għall-kwalità tal-kompetizzjonijiet sportivi u l-programmi rikreattivi.

  1. Identifikazzjoni u Żvilupp tal-Atleta

Il-Gvern għandu jistabbilixxi programmi ta’ kompetizzjonijiet sportivi fil-livell nazzjonali li jiffaċilitaw l-identifikazzjoni ta’ atleti żgħażagħ li għandhom talent.

Il-programm għandu jinkludi dan li ġej:-

  1. Kompetizzjonijiet sportivi tal-iskejjel Primarji
  2. Kompetizzjonijiet sportivi fl-iskejjel Sekondarji
  3. Kompetizzjonijiet tal-isport biannwali għall-iskejjel Primarji (Jum l-isport)
  4. Kompetizzjonijiet biannwali inter-skolastiċi għall-iskejjel Sekondarji (Jum l-isport)
  5. Kompetizzjonijiet sportivi bejn l-iskejjel fejn jinkludu futbol, basketball, tennis, atletika eċċ.
  6. Festivals nazzjonali tal-isport
  7. Kampjonati nazzjonali tal-Juniors / Seniors
  8. Xjenza u Mediċina Sportiva

Ix-xjenza u l-mediċina tal-isport għandhom rwoli ta’ appoġġ biex jgħinu lill-atleti biex iżommu livell kostanti ta’ saħħa mentali, fiżika, fiżjoloġika u psikoloġika għall-iskop li jiksbu prestazzjoni eċċellenti.

Biex nilħqu l-għan ta’ din il-“Policy”, għandna:

  1. Jiġi integrat metodu xjentifiku fit-taħriġ u l-preparazzjoni tal-atleti għall-parteċipazzjoni fi sports kompetittiv
  2. Napplikaw il-prinċipji tax-xjenza u l-mediċina tal-isport fl-iżvilupp tal-potenzjal tal-atleti għal prestazzjonijiet għoljin fi sports ewlenin
  3. Ndaħħlu fis-seħħ programm ta’ monitoraġġ mediku kontinwu tas-saħħa tal-atleti fil-kompetizzjonijiet u speċjalment fir-rigward tal-prevenzjoni sabiex atleti ma jweġgħux u r-rijabilitazzjoni
  4. Inħeġġu l-użu ta ‘Psikologi Sportivi u Nutrizzjonisti biex jiġi żgurat l-aħjar prestazzjoni tal-atleti
  5. Inwettqu valutazzjonijiet tal-kundizzjoni fiżika bħala mezz biex jiġu ddeterminati u mmonitorjati l-livelli tal-kundizzjoni tal-atleti
  6. Nistabbilixxu Ċentru Nazzjonali tal-mediċina u x-xjenza tal-isport indukrat biex jikseb l-għanijiet li jipprovdi kura għall-isport ta’ kwalità

  7. Inċentivi u Premjijiet fl-Isport

Il-Gvern u l-organizzazzjonijiet tas-settur privat għandhom jipprovdu inċentivi u premjijiet għal atleti, uffiċjali, riċerkaturi sportivi, “sponsors” u oħrajn li ħaqqhom għax ikunu ddistingwew lilhom infushom u taw kontribut eċċellenti għall-iżvilupp, amministrazzjoni, taħriġ, “sponsorships” tal-isports, eċċ.

Għotjiet finanzjarji xierqa għandhom jiġu pprovduti mill-Gvern, is-settur privat u l-NGOs għat-taħriġ tal-atleti u t-tħejjija għall-kompetizzjonijiet.

Għandha tiġi pprovduta kopertura ta’ assigurazzjoni komprensiva għall-atleti u l-uffiċjali għat-taħriġ u l-kompetizzjonijiet.

Il-Gvern b’kollaborazzjoni mas-settur privat u korpi sportivi għandu jistabbilixxi “Hall of Fame” u Mużew għall-isport li jixraq biex jonora atleti, uffiċjali u “sponsors” eċċellenti ta’ programmi u attivitajiet sportivi biex jinkoraġġixxu patrijottiżmu u turiżmu sportiv.

  1. Sport, Kultura u Turiżmu

L-iżvilupp tal-isport jirrikjedi li jiġi integrat fil-kultura nazzjonali u fl-istil ta’ ħajja tal-Maltin kollha, irrispettivament mill-età, is-sess, l-istat soċjali, il-ħila fiżika, l-inklinazzjoni politika u reliġjuża.

Fl-iżvilupp u l-promozzjoni tal-isport, din il-“Policy” tirrikonoxxi li l-isport huwa opportunità ta’ investiment vijabbli, li jista’ jikkontribwixxi għat-turiżmu u l-iżvilupp ekonomiku.

Għandu jkun hemm relazzjoni bejn l-isport, l-arti u l-kultura. Il-korpi sportivi rilevanti kollha għandhom jikkoperaw mal-aġenziji tal-arti u l-kultura għall-iżvilupp u l-promozzjoni tagħhom.

It-turiżmu sportiv huwa element essenzjali fl-iżvilupp tal-isport peress li jikkumplimentaw lil xulxin.

L-isport għandu jintuża bħala għodda biex jippromwovi t-turiżmu ta’ Malta fil-livell globali.

  1. L-Isport u Dawk bi Sfidi Fiżiċi

Sabiex il-persuna bi sfida fiżika tintegra fl-isport, din il-“Policy” għandha tinkoraġġixxi lil dawn sabiex jipparteċipaw fl-isport tal-għażla tagħhom. M’għandu jkun hemm l-ebda limitu għall-ambizzjoni u l-livell li atleta bi sfidi fiżiċi jista’ jwettaq u jilħaq fil-qasam tal-isport magħżul minnu.

Din il-“Policy” għandha tiġi riveduta kull 5 snin sabiex takkomoda bidliet li jistgħu jkunu meħtieġa biex il-politika ssir aġġornata u rilevanti.


Read in English…